اصولدر هر زمینه علمی به مبانی نظری و فکری ثابت و غیر قابل تغییر گفته می شود که در مورد آن ها بین صاحب نظران همان رشته، اشتراک نظر وجود داشته باشد.از هنگام پیدایش و تکامل بودجه و نظام آن در رفتارهای اقتصادی جوامع، صاحب نظران این رشته به خصوص در ابتدا، دانشمندان اقتصاد کلاسیک و به دنبال آن سایر مکاتب به پی ریزی اصولی پرداخته اند که امروزه به عنوان اصول بودجه دولتی ارائه گردیده است( ادریس آبادی، 1383، ص 47).
تهیه و تنظیم وپیشنهاد لایحه ی بودجه توسط دولت و همچنین تصویب آن توسط نمایندگان مردم بر اصولی منطبق است.منظور از این اصول لزوم رعایت قواعد و ترتیباتی است تا بودجه ی تنظیمی بتواند وسیله ی مفید و قاطعی برای شناسایی و کنترل دخل وخرج دولت باشد.فلسفه ی وجودی این اصول جلوگیری از اسراف و به منظور نظارت و کنترل مالی بر دولت از طرف مجلس است.البته در صحت استفاده از عنوان "اصل"برای این روش ها و همچنین تعداد و اهمیت آن ها در بین صاحب نظران اختلاف نظر وجود دارد، زیرا مراد از واژه اصل، ثبات و تغییر ناپذیری است، در حالی که اصول تهیه و تنظیم بودجه تغییر پذیر هستند و بر حسب شرایط اقتصادی و موقعیت های خاص گاهی لازم است از بعضی اصول عدول شود، با وجود این در شرایط عادی رعایت این اصول مورد تأکید دست اندرکاران امر بودجه است(ابراهیمی نژاد و فرج وند، 1389، ص 115).
مجموعه تلاش هایی که در مراحل مختلف بودجه ریزی صورت می گیرد به دنبال بسیج امکانات و منابع جامعه جهت تحقق حداکثر فایده و بهره وری برای آن جامعه است، واین تحت شرایطی تحقق می یابد که دیدگاه ها و اندیشه های مختلفی در خصوص مدیریت بودجه مطرح باشد و از طرفی راهبردها و سیاست های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و برنامه های بلندمدت و میان مدت دولت در چارچوب معین بودجه به صورت فعالیت، طرح و پروژه تبدیل گردد.چنین امری ممکن نخواهد بود مگر اینکه بودجه از ابتدای تهیه و تنظیم تا انتهای نظارت و کنترل بر اساس یک سری اصول و قواعدی مشخص و معین تنظیم گردد(الماسی، 1389، ص55).
اصول بودجه که جنبه عمومی دارند و مورد توافق اکثر نظریه پردازان می باشد، عبارتند از:
اصل سالانه بودن
اصل تعادل
اصل جامعیّت (کاملیّت)
اصل وحدت
اصل شاملیّت(تفصیل)
اصل تخصیص
اصل انعطاف پذیری
اصل عدم تخصیص
اصل تخمینی بودن درآمدها
اصل تحدیدی بودن هزینه ها
علاوه بر اصول یاد شده، برخی از نظریه پردازان اصول دیگری به اصول بالا اضافه نموده اند، این اصول عبارتند از:
اصل تقدم درآمد ها بر هزینه ها
اصل مدیریت
اصل وضوح(شفافیت)
اصل قانونی بودن
اصل تفکیک هزینه های جاری از هزینه های عمرانی
اصل اعتبار(قابلیت اعتماد)
اصل تناسب
اصل تناوب
اصل تنوع
اصل مسئولیت
اصل صحت
اصل کفایت
برای مشاهده ادامه مطلب بر روی ادامه مطلب کلیک کنید . . .
حسابداری مالیات بر ارزش افزوده در دفاتر پیمانکار و کارفرما